Ka oke mātou kia tōkeke, kia tika, kia taurite te āhua o tā mātou whakaatu i ngā huihuinga, ngā uara me ngā wawata o ā mātou kaimahi, o ngā āpiti me te hapori. Ka mahi mātou i ngā wā katoa kia hāpaitia te mana, kia tūturu, kia pono.
Ka motuhake ā mātou kaupapa, ka Māori tūturu. Kei te whakaponohia tō mātou pai ki te pāho kōrero i runga i te whai tikanga me te tauritenga. Ka whakanuia e mātou te kanorautanga me te whakatairanga i te tirohanga kē, te whakaaro kē.
Ko te tangata kei te iho o ā mātou mahi katoa. E arahina ana mātou e te manaakitanga – ngā tikanga o te kauanuanu, te ngākau marae me te tauwhiro i ētahi atu – i a mātou ka oke nei kia kanohi kitea mātou i ō mātou hapori toritori. Ka whakatupuhia e mātou te hononga pakari mā roto i te wheako tahi me te mahi ngātahi e rere ai tō mātou aroha, e uaratia anō ai hoki taua aroha.
Pērā i ō tātou tūpuna i tohunga nei ki te ārahi, ki te hautū, ki te para huarahi hou, he mātātoa, he auaha anō ā mātou kaupapa. Ka whakamahia e mātou ō mātou pūmanawa Māori, ō mātou pūkenga ahurea me ngā hononga ki te ao ki te whakaohooho, kite tūhono i te tangata ki te ao Māori e tōnui ake ai rātou. Ka kawea ake e mātou he reo hou, he tirohanga hou ka hau tōna rongo ki te motu, ki te ao, e hiakai nei ki te kōrero tūturu. Nā runga i te tū mārō ki tō mātou ahurea, ki te reo me ā tātou kōrero, ka māia mātou ki te tautuhi huarahi hou ki te whakatinana i tā mātou kaupapa mō ngā reanga o nāianei, o āpōpō atu hoki. E māia ana te āhua o tā mātou whakatau take, e mārama ana te whakamaunga atu ki te whakatinana i tā mātou kaupapa e motuhake ai, e ahurei ai hei tā te Māori.
Kua mutu te tau pūtea 2021/22 i runga i te āhuareka, ahakoa ngā wero me te pākaha tonu o te COVID-19, te mate urutā o te ao
Kei te ārahi tonu a Te Huapae i tō mātou ahunga e tutuki ai tā mātou whakakitenga mō te whakahaere. Mai i te 2018, kua nekehia mātou i te arotahi ki te whakatutukinga ki te whakatutuki putanga. Mā te kawea ake o tētahi tikanga pai ake ki te ine me te aromatawai i tā mātou i kawe ai, kei te kite mātou i ngā putanga tōtika e tutuki ana i a mātou me tā mātoui tāpae ai ki ā mātou putanga ko ō mātou hoa kōtui.
Ko Te Huapae Tata tā mātou mahere rautaki mō te rua tau, i whanaketia ki te tautuhi i ngā kōwhiringa rautaki matua me ngā take tōmua ka ārahi i a Whakaata Māori ki te whakapau rauemi ki hea.
Kei te hangaia e mātou tētahi whakahaere kaupapa Māori e tōnui ana, e kauanuanutia ana ka whakaāhei i te iwi ki te hanga i ō rātou ake hononga ki te reo me te ao Māori
Mahi tahi ai mātou ki ō mātou hoa kōtui kia tutuki ai ā rātou ake rautaki whakarauora i te reo me ngā tikanga Māori
Ka pāhotia e mātou te kaupapa whakangahau e hāngai ana ka tūhono i te apataki ki te ao me te tikanga Māori ka whakaohooho, ka tautoko anō i a rātou ki te ako me te whakamahi i te reo
Kō tō mātou apataki tō mātou oranga: i takeamai mātou i te kōkiritanga auroa a ngāi Māori kiatiakina te reo me te tikanga Māori. E tū ahureiana, e tū whakahī ana mātou i runga i te kupu kiatiakina te reo Māori, kia whakaputaina te kaupapapāho aronga whāiti kia rite ai ki te huringa o ngāhiahia o ō mātou apataki me tā rātou i mātaki ai.
o ngāi Māori kei te whakaae e whakaāhei ana a Whakaata Māori i a rātou ki te ako mō te ao Māori
o te hunga mātaki katoa e whakaae ana kei te whakaoho, kei te whakaāhei mātou i a rātou ki te ako i te reo Māori
o te karu mātaki Māori e whakaae ana kua kaha ake tā rātou uara i te kōrero me te tirohanga Māori i tā mātou i mahi ai
Ko te mātauranga me te Whakangahau tā mātou aronga mō ngā kaupapa mā te hunga tamariki. E noho hiranga tonu ana tēnei mō te whānau whakatipu tamariki ki te reo Māori me ngā tamariki kei ngā taiao mātauranga rumaki Māori.
He apataki aronga motuhake ngā whānau whakatipu tamariki ki te reo Māori i te mea he karangatanga rōpū e whānui ana ō rātou tau e arotahi ana ki te tuku iho i te reo i ngā reanga. E kimi kaupapa pāho ana rātou ka pai hei mātaki mā ā rātou tamariki, ahakoa kaupapa whakawarea, kaupapa whakaako, kaupapa ngahau, hei mātaki tahi ā-whānau.
Ko te hunga rangatahi tētahi kāhui nui ngā rerekētanga me te rerekē o ngā hiahia, i te āhua tonu o tō rātou taumata reo me tō rātou māia. E hiahia ana rātou kia whakaatuhia rātou e Whakaata Māori ki tō rātou ao, ki te whakaoho me te whakaū i tō rātou ngākau whakahī ki te ahurea me te tuakiri Māori, ka whītiki ai i a rātou kia angitu ai tā rātou whai wāhi atu ki tō rātou ao. I te 2022, ka whakaterea anō e Whakaata Māori a TUKU HQ, tētahi pūtahi Rangatahi e aro ana ki te toro ā-pāhopori ki tō rātou aropā kei ngā taumata katoa o te reo Māori. I whakaterea anō a Māori Active me tā mātou hononga kōtui ki te New Zealand Sports Collective, e whakatakihia ai te reo Māori ki ētahi hākinakina Rangatahi puta i te motu.
I te piki o te tokomaha o te tangata e ako ana i te reo Māori, e whakaaro whānuitia ana te hunga āta ako ko ērā e ako ana i te reo Māori hei reo tuarua, e kimi ana i ētahi atu mātauranga mō te ahurea Māori.
E hiahia ana tō mātou apataki matatau ki te kaupapa ngahau, te kaupapa whakamōhio rere i tētahi kōwhiringa kaupapa, karangatanga whānui. E hiahia ana rātou ki te noho hāneanea ka mātaki ai i te whakaaturanga kaupapa kē, momo kē ki te reo Māori, me te mātaki tonu i ērā e tino paingia ana pērā i te kapa haka.
E ngākau pūmau ana mātou kia kanohi kitea i ngā huihuinga o te motu, o te hapori e hira ana ki a ngāi Māori me Aotearoa. He hiranga hoki te pāho i ngā huihuinga ahakoa iti, ahakoa rahi ki ngā iwi puta noa i te motu ki te whakaatu wheako Māori motuhake, kia kitea rānei ētahi atu huihuinga hei tā te Māori titiro.
te piki ake o te apataki a Whakaata Māori mō te wiki
te piki ake i te mātakitanga ahutahi ina whakatairitea ki te 2021
kaimātaki pouaka whakaata
Te pikitanga ake o te toronga pāhopori i tērā tau
te tupu ake o ngā apataki pouakawhakaata
te piki ake o ngā apataki pāhopori
Apataki Pouaka Whakaata
Tirohanga ataata
Ko te Kawepūrongo tonu tētahi o ngā pou matua angitu i Whakaata Māori. E pārekareka ana ki a ngāi Māori me ngāi Tauiwi te hono ki tā mātou hōtaka kawepūrongo, e pāhotia ai ā rātou rongo o te wā hei tā te karu Māori titiro whānui. E waingōhia ana mātou ki te pūrongo 12% te piki ake o te toharite hononga apataki i ia wiki mō Te Ao News i tērā o te tau pūtea ka hori, koia nei hoki te wāhi i kite ai mātou i te tuputanga o ā mātou paepāho kawepūrongo matihiko - i te Taupānga Te Ao News, te paetukutuku, me te pāhopori – e 20% te pikitanga mō te toharite apataki i ia wiki ina whakatairitea ki te tau pūtea ka hori.
E ea ai te taha mātāwaka huhua ki te whakakaha ake i ngā whakataunga take me te āta whakatikatika i te rītaha, nō ētahi mātāwaka whānui te ranga kaimahi a Whakaata Māori.
Office: 433 East Tāmaki Road East Tāmaki 2013, Auckland, New Zealand
Postal Address: POUAKA POUTĀPETA PO Box 64-341 Botany 2163, New Zealand
Download the full report